Pyszczak acei – złotopłetwy

Pyszczaki acei – złotopłetwe - ryby akwariowe

Pyszczak acei, złotopłetwy (Pseudotropheus acei) – słodkowodna ryba akwariowa z rodziny pielęgnicowatych, zamieszkująca litoral skalny jeziora Malawi.

Pyszczak acei – złotopłetwy - Pseudotropheus sp. 'acei' - Występowanie

Afryka. Gatunek endemiczny, występuje wyłącznie w jeziorze Malawi. Znajdywany w zachodniej części jeziora, w okolicy Nhata Bay, Senga Bay, Nigara, Ruarwe, Bandawe, Karonga i w rzece Rukuru. Zamieszkuje skaliste, piaszczyste strefy.

Pyszczak acei – złotopłetwy - Pseudotropheus sp. 'acei' - Charakterystyka i usposobienie

Osiągają od 10 do 15 cm długości. Występują w kilku odmianach barwnych. Najbardziej znana (Yellow tail acei), pochodząca z rejonów Nkhata Bay i Bandawe, charakteryzuje się błękitno-fioletowym, lekko błyszczącym ubarwieniem i płetwami piersiowymi, grzbietową, ogonową w kolorze żółtym. Może dorastać do 15 cm. Odmiana z okolic Ngara i Karonga (White tail acei) cechuje się ciemnoszarym lub purpurowym przechodzącym w czerń ubarwieniem z opalizującymi łuskami. Płetwy obrzeżone na biało. Mniejsza, dorasta do ok. 10 cm. Ryby z obszarów Ruarwe, Senga Bay i rzeki Rukuru mają nieco intensywniejsze kolory od odmiany Yellow tail.

Płeć trudna do odróżnienia. Samiec rośnie nieco większy i w okresie tarła przybiera jaskrawszych barw. Zarówno u samca i samicy występują imitacje jaj na płetwie odbytowej, jednak u samca są przeważnie liczniejsze i wyraźniejsze. Ryby najłatwiej rozróżnić po obserwacji zachowań. Tak jak u innych przedstawicieli grupy mbuna, samiec jest bardziej terytorialny i często goni za samicami oraz innymi gatunkami w akwarium.

Pyszczaki acei są dosyć łagodne, tolerują zarówno swój jak i inne gatunki. Samce rewiry obejmują tylko w czasie tarła. Chętnie pływają w toni wodnej, co rzadko się zdarza u mbuna, są przy tym dość szybkie i zwrotne. W naturze w bliskości skał pływają przeważnie w grupach 3-10 osobników. W pobliżu dużych, porośniętych glonami, konarów drzew spotyka się grupy 30-50 ryb. W akwarium zaleca się trzymanie 6 sztuk lub więcej. W większej grupie ładniej wyglądają i zachowują bardziej naturalnie.

Pyszczak acei – złotopłetwy - Pseudotropheus sp. 'acei' - Odżywianie i karmienie

W siedliskach naturalnym pokarmem pyszczaków acei są drobne bezkręgowce, glony (tzw. Peryfiton). W akwarium ich karmienie nie sprawia kłopotów, chętnie przyjmują dobrej jakości suche pokarmy. Większość diety stanowić powinny pokarmy roślinne z dodatkiem spiruliny, siekany szpinak, groszek, marchewka, sałata itp., regularnie uzupełniane pokarmami mrożonymi lub żywymi np. solowcem, dafnią, wodzieniem. Pod żadnym pozorem nie wolno podawać serc wołowych i innego czerwonego mięsa. Niewłaściwe odżywianie często jest przyczyną choroby zwanej Bloat.

Pyszczak acei – złotopłetwy - Pseudotropheus sp. 'acei' - Akwarium

Dla grupy tych ryb zaleca się przynajmniej 150 cm długości akwarium, z wysoko ustawioną dekoracją skalną, piaszczystym podłożem i pozostawioną rozległą przestrzenią do pływania. W zbiorniku możemy umieścić również duży korzeń, który odzwierciedli nieco lepiej naturalne warunki panujące w ich siedliskach. Woda powinna być czysta i dobrze natleniona, raczej twarda o temperaturze 26-28 C, z przedziału 7.5-8.8 pH. Wymagane są regularne znaczne, cotygodniowe podmiany wody.

Nie jest wskazane trzymanie razem z dużymi gatunkami z grupy mbuna oraz innymi agresywnymi rybami. Dobrym towarzystwem będzie rodzaj Aulonocara, Copadichromis oraz spokojne pielęgnice z jeziora Malawi. Poradzi sobie również ze średnio-agresywnym Pyszczakiem żółtym.

Pyszczak acei – złotopłetwy - Pseudotropheus sp. 'acei' - Rozmnażanie

Rozmnażanie zalecane w parach lub haremach składających się z samca i 2-3 samic, w osobnym akwarium tarliskowym. Zbiornik powinien mieć co najmniej 120 cm długości. Wymagane płaskie, gładkie kamienie i obszary z wolną przestrzenią, gdzie najczęściej składają ikrę. Optymalne parametry wody to 8.2-8.5 pH i temperatura 26-27 C. Przed planowanym tarłem ryby należy karmić wysokiej jakości pokarmem, głownie roślinnym.

Samiec przygotowuje, oczyszcza wybrane miejsce i następnie w gonitwach, zachęca samice swoim pięknym wybarwieniem oraz naprężonymi płetwami. Jest przy tym dość napastliwy i zawzięty. Uległa samica podpływa do miejsca rozrodu i składa od 30 do 80 jaj. Następnie zbiera ją do pyszczka. Nabiera się również na imitacje jaj z płetwy odbytowej samca, wtedy uwalniany jest przez niego mlecz i dochodzi do zapłodnienia.

Samica inkubuje ikrę w pysku przez około 3-4 tygodnie. W tym czasie nie będzie przyjmowała pokarmów a jej pysk jest wyraźnie nabrzmiały. Należy wtedy bardzo uważać i zapewnić jej spokój. Przestraszona, zestresowana może wypluć jaja lub larwy a nawet je zjeść. Bywa, że po ok. 2 tygodniach, doświadczeni hodowcy sztucznie wybierają narybek z pyska samicy i odchowują w oddzielnym zbiorniku, dzięki czemu uzyskują więcej młodych.

Narybek acei jest dość duży i może od razu przyjmować nicienie mikro, larwy solowca oraz rozdrobniony pokarm suchy.