Neon Innesa

Neony innesa - ryby akwariowe

Neon Innesa, Neon tetra (Paracheirodon innesi) – jedna z najbardziej popularnych ryb akwariowych, dostępna praktycznie w każdym sklepie akwarystycznym. Swoją popularność zyskała dzięki efektownemu ubarwieniu, wytrzymałości oraz niskiej cenie.

Neon Innesa - Paracheirodon innesi - Występowanie

Ameryka Południowa. Neony innesi występują w zachodnim i północnym dorzeczu Amazonki w południowo-wschodniej Kolumbii, wschodnim Peru i Brazylii.

W większości zamieszkują leśne strumienie i mniejsze dopływy, rzadziej główne kanały. Woda w ich naturalnych siedliskach jest zazwyczaj kwaśna, o znikomej twardości węglanowej i przewodności, zabarwiona na brązowo, z powodu nagromadzenia substancji humusowych. Czasem są również spotykane w wodach „białych”. Środowisko, które zamieszkują, charakteryzuje się przeważnie zatopionymi gałęziami, konarami drzew i substratem przykrytym rozkładającymi się liśćmi. W niektórych siedliskach występują też rośliny.

Neon Innesa - Paracheirodon innesi - Charakterystyka i usposobienie

Neon Innesa – samica, samiec

Dorosłe osobniki osiągają 3-3.5 cm długości. Górna część ich ciała jest lekko niebieska, brzuch biało srebrzysty. Ryby charakteryzuje opalizujący niebieski, poziomy pas, biegnący od nozdrzy do podstawy płetwy tłuszczowej oraz opalizujący czerwony pas, który rozpoczyna się na środku tułowia i rozciąga do podstawy płetwy ogonowej. Pas ten zawiera komórki pigmentu zwane irydoforami, które dzięki krystalicznym płytkom z guaniny, zwanych schemochromami, odbijają światło. W świetle dochodzi do dyfrakcji światła na stosikach tych płytek i w ten sposób powstają opalizujące barwy. Na grzbiecie czasem pojawia się ciemny oliwkowo-zielony połysk. Poza powyższymi oznaczeniami ciało wraz z płetwami jest przezroczyste. W nocy, podczas odpoczynku, barwy czerwona i niebieska ciemnieją, stają się szare lub czarne i uwidaczniają ponownie wraz z poranną aktywnością. W handlu dostępne są również formy hodowlane z długimi płetwami, krótkim ciałem, albino, złota czy diamentowa (z mieniącymi łuskami na grzbiecie). Niestety lata hodowli komercyjnej form sztucznych wpłynęły negatywnie na ich linię genetyczną, co ma wpływ na ilość występowania defektów morfologicznych i niską odporność, dlatego należy zachować ostrożność przy zakupach.

Gatunek może niekiedy być mylony z Neonem czerwonym (P. axelrodi) i Neonem zielonym (P. simulans). W porównaniu do P. axelrodi ma relatywnie mniej czerwieni, a niebieski pas boczny jest węższy i krótszy, gdyż kończy się u podstawy płetwy tłuszczowej. Pas boczny u P. simulans jest bardziej zielonkawy niż niebieski i rozciąga się dalej, aż do podstawy płetwy ogonowej, na jego ciele jest też mniej pigmentu czerwonego.

Według jednej z hipotez funkcja intensywnie niebieskich pasów bocznych u gatunków Paracheirdon mogła ewoluować jako strategia unikania drapieżników. Uczeni stwierdzili, że jaskrawy kolor tych ryb mniej rzuca się w oczy w wodach czarnych, z wyjątkiem, kiedy obserwowane są pod kątem ok. 30° znad horyzontu, tak więc ich lustrzane odbicia rzucane od spodu na powierzchnię wody mogą zdezorientować drapieżnika.

Gatunki te są również w stanie, do pewnego stopnia, zmieniać intensywność swojego ubarwienia. W jasnych warunkach przy jasnym podłożu lub tle i przejrzystej wodzie ich ubarwienie blednie, natomiast w nocy ciemnieje. To także może być reakcja mająca na celu zmniejszenie ich widoczności.

Dymorfizm płciowy jest mało widoczny. Dorosłe samce są odrobinę mniejsze od samic, ich opalizujące pasy biegną prosto wzdłuż ciała, które u samic noszących ikrę często załamują się poniżej płetwy grzbietowej.

Neony są spokojnymi, ławicowymi rybami i należy je trzymać w grupie min. 10 sztuk, preferowane więcej. Co ciekawe, badania wykazały, że tylko powyżej tej liczby ich wrogość i nerwowość wewnątrz stada maleje. W dużym gronie czują się bezpieczniej, są aktywniejsze, ładniej wyglądają i prezentują ciekawsze zachowania.

Neon Innesa - Paracheirodon innesi - Odżywianie i karmienie

Wszystkożerne ryby, w naturze odżywiają się małymi bezkręgowcami, skorupiakami, glonami nitkowatymi i wpadającymi do wody owocami. W akwariach można je regularnie karmić pokarmami suchymi, ale najlepszą kondycję i wybarwienie, zapewni im jedynie zróżnicowana dieta zawierająca żywe i mrożone pokarmy np. wodzień, dafnię, rozwielitkę, artemię itp.

Neon Innesa - Paracheirodon innesi - Akwarium

Dla niewielkiej grupy P. innesi zaleca się min. 60 cm akwarium, urządzone najlepiej na wzór biotopu naturalnego, z piaszczystym podłożem oraz dekoracją z suchych gałęzi i korzeni. Charakter takiego zbiornika dopełni garść suchych liści, między którymi ryby znajdą dodatkowe schronienie. Rozkładająca się ściółka będzie dobrą pożywką dla drobnoustrojów, co może stanowić cenne źródło pokarmu dla narybku, a także uwolni do wody korzystne substancje humusowe. Alternatywą może być niezbyt silnie oświetlone akwarium miejscowo gęsto obsadzone mało wymagającą roślinnością, również pływającą, z dodatkiem drewna. W naturze unikają intensywnego światła i wolą przebywać pod osłoną cienia, dlatego też nie będą dobrym wyborem do zbiorników typowo roślinnych z mocnym, jaskrawym oświetleniem.

Są bardzo wrażliwe na nagłe zmiany parametrów wody i temperatury. Woda do podmian powinna mieć zbliżone parametry i temperaturę do tej z akwarium. W zaniedbanych lub źle prowadzonych zbiornikach często chorują. Najlepiej czują się w wodzie bardzo miękkiej i kwaśnej o temperaturze 22°C.

W akwarium towarzyskim mogą być trzymane z innymi spokojnymi, niedużymi rybami o podobnych wymaganiach środowiskowych. Dobrym wyborem będą np. preferujące chłodniejszą wodę Kiryski pstre, para łagodnych pielęgniczek np. Apistogramma steindachneri, małe drobnoustki, otoski czy pstrążeniowate. Nie należy trzymać ich w towarzystwie dużo większych i bardziej aktywnych gatunków. Dla skalarów z czasem staną się pokarmem, a wśród szybko pływających tęczanek czy brzanek mogą być zastraszone i chować się po kątach zbiornika.

Neon Innesa - Paracheirodon innesi - Rozmnażanie

Rozmnażanie neonów Innesa wymaga osobnego, zacienionego zbiornika tarliskowego, z dużą ilością drobnolistnych roślin (np. mchów). Zamiast roślin można użyć np. sztucznych mopów akwarystycznych. Woda do rozrodu powinna być bardzo miękka 1-5 dGH, kwaśna 5.5-6.5 pH o temperaturze ok. 24°C. Do filtracji wystarczy niewielki filtr gąbkowy z regulacją przepływu, wyregulowany tak, aby cyrkulacja wody nie była zbyt silna.

Neony Innesa można rozmnażać w grupach składających się podobnej ilości samców i samic, jednak lepsze rezultaty uzyskamy, rozmnażając je w parach. Przed planowanym tarłem należy oddzielić samice od samców (np. przegrodą) i częściej karmić żywymi pokarmami. Kiedy samice będą grubsze a samce intensywniej wybarwione, wybieramy najgrubszą samicę i najładniejszego samca i wieczorem przenosimy do osobnego zbiornika. Tarło zazwyczaj rozpoczyna się następnego dnia rano. Jeżeli po kilku dniach się nie uda, to można spróbować z inną parą. Ryby rozrzucają, najczęściej wśród roślin, ok. 100 jajeczek.

Dorosłe osobniki wyjadają ikrę, dlatego po jej dostrzeżeniu konieczne jest odłowienie rodziców. Wylęg następuje w ciągu 24-36 godzin, a po kolejnych 3-4 dniach larwy rozpoczynają wędrówki po akwarium. W pierwszym okresie wymagają najdrobniejszych mikro pokarmów, do czasu aż będą na tyle duże, aby przyjmować drobne pokarmy żywe tj. larwy artemii czy nicienie mikro. Narybek wybarwia się na wzór dorosłych po ok. miesiącu. Dorosłe ryby mogą wycierać się nawet co dwa tygodnie.

Uwaga. Zarówno ikra, jak i narybek, w początkowym etapie życia, są bardzo wrażliwe na światło.

Choroby

Gatunek podatny na dolegliwości, związane z tzw. chorobą neonową (Plistoforoza), która jak nazwa wskazuje, została po raz pierwszy zdiagnozowana u neonów, ale mogą chorować na nią również inne gatunki. Zaleca się, aby w sklepach uważnie przyglądać się rybom przed dokonaniem zakupu.

Klasycznym objawem choroby są białe plamy na ciele. Chorobę wywołują mikroorganizmy pasożytnicze Pleistophora hyphessobryconis i w zaawansowanym stadium jest praktycznie nieuleczalna. Zarodniki (larwy) pasożyta przedostają się do ryby przez pysk i zagłębiają w ściankach jelita, zanim osiądą w mięśniach, gdzie z kolei wytwarzają cysty, które szybko degenerują tkankę mięśniową, co prowadzi do pojawienia się białych łat na ciele. Jedynym sposobem leczenia tej choroby w akwarium jest fizyczne usunięcie ryb wykazujących objawy zarażenia.

Podobne objawy chorobowe może dawać tzw. „fałszywa choroba neonowa” wywoływana przez bakterie Flavobacterium columnare, którą można skutecznie wyleczyć przy pomocy antybiotyków, co oznacza, że zawsze warto izolować i próbować leczyć ryby.