Garra panda

Garra pandy - ryby akwariowe

Garra panda (Garra flavatra) – atrakcyjnie ubarwiony, nieduży, żywiołowy gatunek ryby akwariowej z rodzaju Garra.

Po raz pierwszy odkryty w 1998 r. w Mjanmie (Birma) przez Dr Svena Kullandera i Dr Ralfa Britza, jednak naukowo opisany dopiero w 2004 r., kiedy to Kullander & Fang przedstawili nowe okazy Garra zebrane w Górach Arakańskich.

Jego interesujący wygląd, śmiały charakter, nieduży rozmiar i skłonność do jedzenia glonów sprawiły, że szybko zyskał na popularności. Początkowo był sprzedawany pod kilkoma różnymi nazwami, typowymi dla ryb o podobnym wyglądzie, ale ostatecznie powszechnie przyjęto nazwę Garra panda. W Polsce znany również jako Nepalka myanmarska.

Garra panda - Garra flavatra - Występowanie

Gatunek endemiczny, ograniczony do pasma górskiego w stanie Rakhine (Arakan) w zachodniej Mjanmie, które stanowi naturalną granicę między pozostałą częścią kraju.

Początkowo odłowiony z kilku strumieni i rzek na zachodnich wewnętrznych zboczach Gór Arakańskich, ale według Dr S. Kullandera, znajdował się tam w tak dużych ilościach, iż prawie na pewno zasięg występowania był szerszy. Zespół badawczy miał tylko cztery dni na prace w terenie, które mogły być niewystarczające do pełnego zbadania regionu. W związku z tym zbiory komercyjne mogą pochodzić również z innych miejsc.

Jedna z podanych lokalizacji odłowu to płytki, na 30 cm głęboki, odcinek strumienia biegnącego w pobliżu wioski Leldee przez tak zwany „niski las”. W momencie zbioru miał ok. 3 metrów szerokości, a podłożem była mieszanka żwiru, kamyków i skał, po których spływała czysta, przezroczysta woda. Poruszał się dość wolno, co skutkowało powstaniem wielu małych basenów, w których znaleziono ryby.

Kolejnym miejscem odłowu była rzeka Kamyit Chaung, która opisywana jest jako „umiarkowanie duża” i  bardzo płytka, a występowanie ryb ograniczone było do serii płytkich rozlewisk z przejrzystą, wolno płynącą do stojącej wodą. Podłożem również była mieszanina żwiru, kamyków i skał. Roślinność nie występowała.

Jako trzecią opisano małą rzekę Baw Di Chaung, która przepływała przez zalesione wzgórza, tworząc serię wąwozów i rozlewisk o maksymalnej głębokości 1.5 m. Woda w niej była przejrzysta, w niektórych odcinkach płynęła umiarkowanie, a w innych bardzo wolno. Podłoże stanowiły głównie skały i kamienie, na przemian z otwartymi piaszczystymi przestrzeniami.

Zaprezentowane w opisie naukowym środowiska naturalne występowania gatunku, mogą lekko wprowadzać w błąd hodowców akwariowych. Ryby zostały zebrane podczas wyprawy, która odbywała się w porze suchej. Podstawowe opisy koryta rzeki są pomocne, ale baseny z płytką, stojącą wodą mogą być fałszywą wskazówką. Nie jest zaskoczeniem, że w części regionów świata sezon klimatyczny może się diametralnie zmieniać i tam gdzie jest pora sucha, to jest również pora deszczowa. Rakhine znajduje się w tropikalnym obszarze monsunowym – od późnego Maja do października, poziom wody w rzekach i strumieniach może gwałtownie rosnąć, a wolno płynące strumienie w porze suchej mogą zmieniać się w rwące rzeki w porze deszczowej.

Pomimo zachodzących zmian klimatycznych w rejonie występowania, G. flavatra powinna być raczej uważana za rybę, która lubi szybko płynące, dobrze natlenione wody.

Garra panda - Garra flavatra - Charakterystyka i usposobienie

Gatunek osiąga do 9 cm długości. Charakteryzuje się wydłużonym, cylindrycznym, masywnym, nieco spłaszczonym ciałem. Dolna warga przekształcona w mocną przyssawkę, dzięki której ryby przyczepiają się do skał. Głowa z płytką bruzdą czołową i podwyższonym przednim brzegiem pyska u dorosłych osobników. Na płacie czołowym i wzdłuż przedniego brzegu pyska posiada stożkowate guzki. Przy psyku znajdują się dwie pary wąsików.

W dobrej kondycji ciało ma barwy złotożółte przeplatane ciemnymi – czekoladowo brązowymi, pionowymi pasami. Płetwy grzbietowa, odbytowa i ogonowa, u wielu okazów może mieć jasnopomarańczowy lub czerwony przechodzący w brąz wzór. Wszystkie płetwy są żółto obrzeżone.

U dojrzałych płciowo samców, na głowie, wzdłuż linii bocznej i wokół ogona widoczne są serie jasnych guzków rozrodczych, podobnie jak u złotych rybek. Samice gotowe do rozrodu są zazwyczaj większe i pełniejsze od smuklejszych samców.

Garra pandy to atrakcyjne, stosunkowo łagodnie usposobione ryby, które mogą być dobrym wyborem do większych akwariów towarzyskich razem z innymi indochińskimi gatunkami. Nie są płochliwe i chaotycznie pływają po całym akwarium. W środowisku naturalnym występują w dużych, luźnych skupiskach. Trzymane pojedynczo mogą wykazywać agresję do podobnie wyglądających ryb. W przypadku pary może dochodzić do ciągłych walk i zdominowany osobnik może przestać jeść. W akwarium zaleca się więc trzymanie w ilości 3-4 sztuk lub więcej.

W grupie zachodzą złożone relacje, panuje również hierarchia i czasami dochodzi do rywalizacji o pozycję. Te zazwyczaj niegroźne bójki są niezwykle interesujące. Początkowo walczące ryby układają się obok siebie, podpierając się na płetwach piersiowych i brzusznych, a ich ciało przyjmuje bojowe oliwkowo zielone barwy. Leżą wtedy w tym samym kierunku, jakby chciały najpierw porównać swoją długość. Po chwili zaczynają się szturchać, stroszą płetwy, a następnie ganiają się w kółko, coraz to szybciej, aż jedna rzuci się w kierunku drugiej, próbując ją „ugryźć” swoją przyssawką. Pojedynek trwa dopóki przegrywająca ryba się wycofa i odpłynie. Co ciekawe, zdarza się, że inna ryba wcześniej obserwująca z dala to starcie, może zechcieć zmierzyć się ze zwycięzcą lub też pogonić przegranego.

Pojedynki nie są powiązane z płcią ani rozmnażaniem, ale zazwyczaj dominującą rybą okazuje się być samica.

Ważne, wprowadzając nowe ryby do istniejącej grupy, zaleca się, aby były one mniejsze. W takim przypadku nie powinny być zagrożeniem dla starszych osobników i spadną od razu na sam dół w hierarchii stada. Tym samym bez incydentów zadomowią się w nowym lokum.

Garra panda - Garra flavatra - Odżywianie i karmienie

Chociaż odżywia się głównie algami, nie jest wyłącznie roślinożercą. W akwarium można podawać suche pokarmy roślinne ze spiruliną w tabletkach opadających na dno.  Dietę należy uzupełniać żywymi lub mrożonymi pokarmami np. rurecznikiem (tubifex), artemią, larwami ochotki, krylem. Od czasu do czasu można podawać świeże owoce i warzywa, takie jak ogórek, melon, blanszowany szpinak czy cukinia. Sprawdzą się też domowe mieszanki pokarmów na żelatynie zawierające suszone pokarmy, przecier ze skorupiaków, świeżych owoców i warzyw.

Garra panda - Garra flavatra - Akwarium

Dla pojedynczej sztuki wystarczy akwarium o długości 60 cm, ale dla niewielkiej grupy pand zaleca się min. 90 cm długości, preferowane ok. 200 l lub większe. Zbiornik powinien być urządzony na wzór płynącej rzeki, z piaszczysto żwirowym podłożem oraz gładkimi kamieniami i głazami. Dodatkowo można umieścić drewno, korzenie i gałęzie, a także wytrzymałe rośliny wodne np. Mikrozorium, Bolbiti, Anubias, które mogą rosnąć przymocowane do dekoracji.

W ich naturalnym miejscu występowania woda w zależności od pory roku ma między 5.4-7.1 pH, twardość 2-7°dGH oraz przewodność 110-185mS/cm. W cieplejszych okresach temperatura wody osiąga 22-28°C, ale w porze deszczowej może spadać do 19°C.

Co najważniejsze, woda w akwarium musi być czysta i dobrze natleniona, filtrowana co najmniej 10 razy na godzinę. W razie potrzeby można użyć dodatkowych cyrkulatorów oraz kamieni napowietrzających, aby uzyskać pożądany przepływ i natlenienie. Niezbędne duże cotygodniowe podmiany wody. Jasne oświetlenie będzie sprzyjało rozwojowi biofilmu na gładkich powierzchniach, który ryby chętnie zeskrobują.

Nigdy nie powinny być wprowadzanie do biologicznie niedojrzałego akwarium. Konieczna jest również szczelna pokrywa, ponieważ mogą dosłownie wspinać się po ścianach, szczególnie w przypadku pogorszenia się warunków wodnych.

Tak jak wiele innych terytorialnych gatunków, należy uważać podczas łączenia z innymi rybami o podobnym wyglądzie. Między blisko spokrewnionymi gatunkami Garra może dochodzić jedynie do walk o terytorium, ale większe gatunki jak np. Garra cambodgiensis będą dominować i terroryzować mniejsze pandy. Podobnie Południowo Amerykańskie zbrojniki, mogą wyrządzić krzywdę mniej uzbrojonym pandą. Najlepiej, aby pandy były jedynym gatunkiem zasiedlającym dno akwarium.

W środowisku naturalnym występują razem z gatunkami Rasbora daniconius, R. rasbora, Aplocheilus panchax, Lepidocephalichthys berdmorei, Batasio elongatus, Olyra burmanica, Pterocryptis cf. berdmorei, Sicyopterus fasciatus, Batasio elongatus, Awaous personatus, Sicyopterus punctatus, Xenentodon cancila, a także nieokreślonymi członkami rodzin Brachydanio, Devario, Rasbora, Pangio, Channa, Mastacembelus, Anguilla, Parambassis, Hara, Schistura.

Garra panda - Garra flavatra - Rozmnażanie

Jest z sukcesem rozmnażany komercyjnie przez firmę Hein Aquarium w mieście Jangon w Mjanman. Firma zajmuje się produkcją tego gatunku od 2008 roku, aby zapobiec potencjalnej eksploatacji dzikich okazów oraz ze względu na czasochłonność zbioru.

G. flavatra rozmnażana jest sezonowo w miesiącach od maja do lipca i w tych miesiącach zbierane są osobniki dzikie. Podaje się im suchą karmę wzbogaconą algami, żywymi rurecznikami i okazjonalnie siekaną dżdżownicę. Przepływ wody utrzymywany jest na wysokim poziomie.

Kiedy ryby są gotowe do tarła, wybiera się pary i przenosi do mniejszych 80 litrowych zbiorników, które zawierają wodę wydobywaną bezpośrednio ze źródła przez studnię rurową. Woda ma przewodność 80 µS i pH bliskie obojętnemu. Do zbiorników tarliskowych wpływa przez deszczownicę zawieszoną nad powierzchnią wody i wychodzi przez rurę odpływową, zabezpieczoną gazą, aby zapobiec zassaniu jaj i narybku.

Jaja składane są wcześnie rano, zapłodnione są całkowicie przezroczyste i mają średnicę 1.5-1.8mm. Do wylęgu dochodzi w ciągu 24-30 godzin. Przez kolejne 72 godziny narybek czerpie pożywienie ze swoich woreczków żółtkowych. Po tym czasie jest karmiony zawiesiną z żółtka. Po ok. tygodniu jest już na tyle duży, aby przyjmować larwy artemii. Gdy osiągnie rozmiar 15 mm, może być karmiony tak jak osobniki dorosłe.

Według dyrektora firmy płynąca woda o dużej zawartości tlenu stymuluje zarówno żerowanie, jak i wzrost młodych ryb.