Pyszczak Rdzawy

Pyszczaki Rdzawe - ryby akwariowe

Pyszczak rdzawy (Iodotropheus sprengerae) – gatunek słodkowodnej ryby akwariowej z rodziny pielęgnicowatych należącej do grupy roślinożernych pyszczaków Mbuna.

Pyszczak Rdzawy - Iodotropheus sprengerae - Występowanie

Afryka. Gatunek pochodzenia endemicznego, zamieszkujący litoral skalny południowej części jeziora Malawi w okolicach wysp Boadzulu, Chinyankwazi iChinyamwezi. Spotykane na głębokościach od 3 do 40 metrów.

Pyszczak Rdzawy - Iodotropheus sprengerae - Charakterystyka i usposobienie

Jest jednym z najmniejszych pyszczaków z grupy Mbuna. W naturze osiąga 10 cm długości w akwarium zazwyczaj mniejszy 8 cm. Ubarwienie brązowe, rdzawe z opalizującymi na niebiesko, fioletowo bokami.  Samiec i samica wyglądają bardzo podobnie jednak dorosłe ryby można odróżnić. Samiec posiada więcej atrap jajowych, jest większy, bardziej wybarwiony i ma nieco wydłużoną płetwę odbytową. Młode ryby tego gatunku są nie do odróżnienia.

Polecana początkującym malawistom. Nie przekopuje podłoża i nie niszczy roślin. Uchodzi za rybę dość łagodną jak na pyszczaka. Samce wykazują umiarkowany terytorializm. Zalecane trzymanie większej grupy 6-10 sztuk, z przewagą samic nad samcami (jeden samiec na trzy – cztery samice).

Pyszczak Rdzawy - Iodotropheus sprengerae - Odżywianie i karmienie

Ryby wszystkożerne. Przyjmują większość pokarmów jednak głównym składnikiem diety powinny być pokarmy roślinne np. w postaci suchej z dodatkiem spiruliny, siekany szpinak, warzywa. Jako uzupełnienie należy podawać pokarmy żywe i mrożone np. artemię, oczlik, dafnię.

Pyszczak Rdzawy - Iodotropheus sprengerae - Akwarium

Dla jednego samca i kilku samic zalecane akwarium ponad 80 l. Jeżeli chcemy więcej ryb to zbiornik musi być odpowiednio większy. Dla 2-3 samców i ok 12 samic akwarium powinno mieć przynajmniej 120 cm długości.  Podłoże najlepiej piaszczyste. Wymagana duża ilość dekoracji skalnych tworzących liczne szczeliny i groty. W akwarium można posadzić rosnące w twardej wodzie rośliny np. Nurzaniec, Anubias. Pyszczaki są wrażliwe na wysokie stężenia związków azotowych – wymagają wydajnej filtracji biologicznej i mechanicznej oraz częstych podmian wody. Ryby raczej odporne na wysokie temperatury, znoszą letnie upały w domowych akwariach przekraczające 30 stopni C.

Pyszczaki rdzawe ze względu na swój niewielki rozmiar łatwo mogą zostać zdominowane przez większe i bardziej zadziorne ryby dlatego towarzystwo do zbiornika wielogatunkowego należy dobierać rozsądnie. Mogą być trzymane z łagodnymi rybami np. z rodzaju Aulonocara, Protomelas lub gatunkami Copadichromis oraz z innymi łagodnymi pielęgnicami z jeziora Malawi np. Pyszczakiem Żółtym, Pyszczakiem Red Red czy nawet z niektórymi łagodnymi rybami z jeziora Tanganiki.

Pyszczak Rdzawy - Iodotropheus sprengerae - Rozmnażanie

Rozmnażanie Pyszczaków Rdzawych jest łatwe. Ryby osiągają dojrzałość płciową mając ok 4 cm długości. Najlepiej rozmnażać je w akwarium gatunkowym w haremie składającym się z jednego samca i przynajmniej 3 samic. Niezbędny będzie zbiornik o długości 90-100 cm, z piaszczystym podłożem oraz licznymi kryjówkami, szczelinami i grotami. W akwarium należy umieścić kilka płaskich kamieni na których ryby będą mogły złożyć ikrę. Woda powinna być zasadowa, najlepiej w zakresie 8.0-8.5 i temperaturze 27-28°C. Przed planowanym tarłem ryby obficie karmimy.

Do aktu dochodzi najczęściej nocą w ustronnym miejscu wybranym przez samca pomiędzy skałami, przez co rzadko mamy możliwość jego obserwacji. Podczas zalotów samiec bywa natarczywy, dlatego właśnie pyszczaki najlepiej rozmnażać w haremach, aby agresje rozłożyć na więcej ryb. Kiedy samica ulegnie, podpływa do przygotowanego przez samca miejsca i składa jaja, które następnie zbiera do pyska. Zdezorientowana samica próbuje także zebrać jaja (atrapy) znajdujące się na płetwie odbytowej samca. W tym momencie uwalniany jest przez niego mlecz i ikra obecna w pysku samicy zostaje zapłodniona.

Wylęg następuje w jamie gębowej samicy. Samica nosi ok 5-60 jaj, przez okres 3 tygodni. W tym czasie nie przyjmuje pokarmu. Należy zachować ostrożność jeżeli chcemy np. przenieść rybę do osobnego zbiornika, kiedy jest zestresowana może wypluć lub zjeść młode. Z odseparowaniem ryby czekamy tak długo jak to możliwe chyba, że jest niepokojona przez współmieszkańców. Niekiedy hodowcy po ok 2 tygodniach sztucznie pobierają narybek z pyska samicy, dzięki temu mogą odchować większe ilości młodych pyszczaków. Samica po porodzie odzyskuje siły dość szybko i jest gotowa do kolejnego tarła po ok. miesiącu. Narybek jest na tyle duży, że od razu można go karmić np. artemią lub rozdrobnionym pokarmem suchym z dodatkiem spiruliny. Rybki rosną bardzo szybko i po kilku miesiącach same będą mogły się rozmnażać.