Kirysek szmaragdowy

Kiryski szmaragdowe - ryby akwariowe

Kirysek szmaragdowy (Corydoras splendens) – ciekawie ubarwiona, nieduża ryba akwariowa z rodzaju kiryskowatych. Do niedawna zaliczana do rodzaju Brochis. W 2007 uznano, że gatunki rodzaju Brochis (B. splendens, B.britskii, B. multiradiatus) nie mają na tyle istotnych różnic w anatomii w porównaniu do rodzaju Corydoras i zostały do niego włączone.

Kirysek szmaragdowy - Corydoras splendens - Występowanie

Ameryka Południowa. Szeroko rozprzestrzeniony gatunek. Występuje w dorzeczu Amazonki w Brazylii, Peru, Ekwadorze, Kolumbii. Żyje w mniejszych dopływach, ciekach rzecznych i zalewiskach, w wodach płytkich z mulistym dnem.

Kirysek szmaragdowy - Corydoras splendens - Charakterystyka i usposobienie

Może osiągać do 9 cm długości. Charakteryzuje się przede wszystkim pięknym ubarwieniem, które zmienia się w zależności od padającego światła. Może być widoczne jako metaliczno zielone, niebiesko zielone lub intensywnie niebieskie. Płetwy piersiowe, brzuszne i odbytowa są żółte. Płetwy grzbietowa, ogonowa i tłuszczowa brązowe. U samic na brzuchu zwykle więcej różowego koloru, u samców żółtego. Młode na ciele mają plamki i bywa, że są sprzedawane pod nazwą „hi fin cory”, ze względu na dużą płetwę grzbietowej.

Może być mylony z mniejszymi kiryskowatymi np. podobnie ubarwionym kiryskiem spiżowym (Corydoras aeneus). Kirysek szmaragdowy ma bardziej wydłużony pyszczek, wyższe ciało i płetwę grzbietową, która posiada 10-12 promieni (7-8 u k. spiżowego).

Płeć młodych ryb trudna do odróżnienia. Dorosłe najłatwiej rozróżnić patrząc z góry. Samice są większe i szersze.

Kiryski szmaragdowe są spokojnymi, ławicowymi rybkami. W akwarium zaleca się trzymanie minimum 6 osobników – preferowane 10 i więcej. W dużej grupie wykazują większą aktywność i ciekawsze zachowania. Trzymane pojedynczo będą nieśmiałe, przestraszone co przełoży się na stres

Kirysek szmaragdowy - Corydoras splendens - Odżywianie i karmienie

Wszystkożerne i będą przyjmować większość tonących suchych, mrożonych i żywych pokarmów. Zróżnicowanie diety zapewni im optymalną kondycję. Pod żadnym pozorem nie należy zakładać, że wyżyją na resztkach niezjedzonych przez inne ryby.

Kirysek szmaragdowy - Corydoras splendens - Akwarium

Grupka kirysków strumieniowych dobrze będzie się czuła w min. 112 l akwarium, urządzonym na wzór biotopu Amazonki. Najlepszym podłożem będzie piasek rzeczny, który nie uszkodzi ich wąsików. Do dekoracji mogą posłużyć suche korzenie, powykręcane gałązki oraz liście np. dębu, buku, ketapangu, które dodadzą zbiornikowi naturalnego wyglądu. Korzenie i liście będą uwalniać do wody pożądane garbniki i zabarwią wodę na kolor słabej herbaty. Dodatkowo można także włożyć do filtra woreczek z torfem. Światło nie powinno być zbyt jaskrawe.

Pokojowo i towarzysko usposobiony gatunek. Będzie się dobrze czuł w towarzystwie innych łagodnych niedużych ryb takich jak np. piękniczkowate, danio, razbory, pielęgniczki.

Kirysek szmaragdowy - Corydoras splendens - Rozmnażanie

Rozmnażanie podobne do innych ryb z rodzaju Corydoras. Akwarium tarliskowe powinno mieć min. 60 cm długości. Do filtracji wystarczy nieduży filtr gąbkowy. Podłoże nie jest wymagane. Optymalne parametry wody do rozmnażania to 6.5 pH i temperatura 24°C. Pomocne może być przefiltrowanie wody przez torf lub użycie wody RO.

Na każdą samiczkę powinno przypadać 2 lub więcej samczyków. Ryby przed planowanym tarłem obficie karmimy żywymi lub mrożonymi pokarmami. Kiedy samice będą wyraźnie grubsze (pełne jaj) należy wykonać dużą podmianę chłodniejszej wody (ok. 50%), zwiększyć napowietrzanie i wzmocnić cyrkulację.  Proces ten powtarzamy codziennie aż do uzyskania tarła.

Warto tutaj dodać, że wiele gatunków rozmnaża się okresowo. Jeżeli np. nie uda się latem spróbujmy zimą. Należy mieć również na uwadze, że niektóre ryby późno osiągają dojrzałość płciową.

Tarło rozpoczynają samce. Uparcie ganiają samiczkę po całym akwarium. Po kilku dniach role się odwracają i krótko po tym dochodzi do tarła w typowej dla kirysków pozycji T – samiec pod kątem 90 do samicy obejmuje płetwami piersiowymi jej głowę i uwalnia do jej pyszczka mlecz. Samica wypuszcza już zapłodnione jaja do kieszonki utworzonej ze swoich płetw brzusznych, po czym odpływa i przykleja je w wybranych miejscach np. na szybie akwarium, płaskim kamieniu, wśród drobnolistnych roślin. Sytuacja powtarza się kilka razy i trwa zwykle 2-3 godziny. Według niektórych źródeł dorosła samica może złożyć nawet do ok. 800 jaj.

Po tarle rodziców należy odłowić lub przenieść ikrę do oddzielnego zbiornika. Ikra łatwo pleśnieje, dlatego trzeba ją bacznie obserwować i usuwać każde psujące się ziarenko. Pomocne może być dodanie do wody kilku kropli błękitu metylowego.

Wylęg następuje po 3-4 dniach. Początkowo larwy zużywają swoje woreczki żółtkowe. Następnie można zacząć im podawać najmniejsze pokarmy np. larwy solowca, nicienie mikro.

Młode do prawidłowego rozwoju wymagają doskonałej jakości wody i wydają się mniej podatne na choroby, gdy są chowane na cienkiej warstwie piasku.

Dodatkowe informacje

Kiryski przystosowane są do przeżycia w wodach ubogich w tlen. Ich zmodyfikowane jelito funkcjonuje jako dodatkowy narząd oddechowy dzięki któremu mogą pobierać powietrze atmosferyczne z nad wody. W akwarium często można zaobserwować jak gwałtownie podpływają do powierzchni aby zaczerpnąć powietrze. Jest to całkowicie normalne zachowanie.

Nie mają łusek. Ciało chronią dwa rzędy płytek kostnych. Podczas opieki należy zachować ostrożność. Pierwsze promienie płetw piersiowych oraz grzbietowej są bardzo ostre i mogą łatwo zaplątać się w siatkę a nawet boleśnie ukłuć.