Zbrojnik zebra

Zbrojniki zebry - ryby akwariowe

Zbrojnik zebra (Hypancistrus zebra) – wyjątkowa i rzadka ryba akwariowa z rodziny zbrojnikowatych, występuje tylko w jednej rzece na Ziemi a eksport jej jest obecnie zakazany.

Zbrojnik zebra - Hypancistrus zebra - Występowanie

Ameryka Południowa. Rzadki, endemiczny gatunek, występuje jedynie w rzece Rio Xingu w Brazylii. Wody w tej rzece są przejrzyste i dobrze natlenione, z wartkim nurtem, a twardość ogólna może wahać się od 0 do nawet 20 stopni. Ryby te spotykane są w głębszych (6-7m), piaszczystych miejscach, najczęściej schowane pośród skupisk skalnych. Od 2004 roku objęte są ochroną i przez to bardzo drogie oraz trudno dostępne.

Zbrojnik zebra - Hypancistrus zebra - Charakterystyka i usposobienie

Mogą dorastać do 12 cm długości. W pierwszych etapach życia rosną dość szybko, w wieku 2 lat osiągają ok. 6 -7 cm. Później wzrost znacznie zwalnia. W odpowiednich warunkach mogą żyć ponad 10 lat. Charakteryzują się oryginalnym i bardzo różnorodnym, biało-czarnym ubarwieniem, stąd też wzięła się nazwa tego gatunku – Zebra. W przypadku ryb młodych samiec jest intensywniej ubarwiony – kolory są bardziej wyraziste. Nie jest to jednak pewna metoda na rozróżnienie płci. U starszych osobników płeć odróżnia się po pierwszym promieniu płetwy piersiowej, która u samca jest grubsza i posiada więcej mocniejszych kolców (podobnie jak na pokrywach skrzelowych). Dorosłe samice są odrobinę mniejsze i bardziej krągłe w okolicy brzucha.

Są terytorialne wobec swojego i podobnych gatunków, więc powinny być jedynym przedstawicielem ryb dennych. Trzymane w grupie wymagają dużej liczby kryjówek. Większą aktywność wykazują po zmierzchu i w porach karmienia.

Zbrojnik zebra - Hypancistrus zebra - Odżywianie i karmienie

Poza okresem dorastania preferuje pokarmy mięsne. Podstawą diety powinny być żywe lub mrożone pokarmy takie jak: artemia, cyklop, dafnia, mięso ryb i małży, czerwony plankton, uzupełniane odrobiną pokarmów zielonych np. suche pokarmy ze spiruliną, szpinak, marchew, groszek, ogórek itp.

Zbrojnik zebra - Hypancistrus zebra - Akwarium

Najlepiej będzie się czuł w akwarium o wymiarach min. 60x30x30 cm, z piaszczystym dnem. Do dekoracji najlepiej użyć różnej wielkości płaskich, gładkich kamieni i korzeni. Wymagają dobrej jakości, dobrze natlenionej wody z silnym wymuszonym nurtem. Rośliny raczej nie są wskazane i ciężko będzie je utrzymać ale można spróbować z bardziej wytrzymałymi gatunkami rosnącymi na dekoracjach np. Anubiasem.

Łagodny i spokojny gatunek jednak ze względu na wymagania środowiskowe nie jest zalecany do akwarium ogólnego. Wymaga dość specyficznych warunków, a przez aktywniejsze ryby łatwo może zostać zdominowany podczas karmienia. Część hodowców zebry trzyma z paletkami czy pielęgniczkami ze względu na podobną temperaturę wody, ale najlepiej będzie je trzymać w akwarium gatunkowym. Jeżeli musimy mieć w tym samym zbiorniku inne ryby to właściwym wyborem będą gatunki przyjmujące pokarmy z tafli wody, o podobnych wymaganiach środowiskowych np. małe kąsaczowate (Zwinnik czerwonousty, Barwieniec czarny), karpiowate (Razbora klinowa), otoski i karłowate krewetki.

Zbrojnik zebra - Hypancistrus zebra - Rozmnażanie

Chętnie rozmnażają się w akwariach hodowlanych, a czasami przy odpowiednich warunkach do rozmnożenia może dojść w akwarium ogólnym. Sukces hodowlany przybliży ok. 54 litrowy zbiornik, udekorowany doniczkami i rurkami ceramicznymi lub pcv, które zastąpią ciasne groty skalne i posłużą jako miejsca do tarła. Ważne jest aby średnica wejścia do takiej groty była tylko nieznacznie większa od ryb. Woda powinna być dobrze natleniona, z silną cyrkulacją, pH 6.5 – 7.5 i temperaturą ok 28 – 30°C. Podłoże nie jest konieczne. Najlepiej zakupić ok 6 młodych osobników i odchować do momentu w którym będzie można odróżnić płeć. Na jednego samca powinny przypadać 2-3 samice.

Ryby należy często karmić żywymi pokarmami. Jak tylko będą we właściwej kondycji do odbycia tarła, samiec wybiera grotę, której wejścia broni przed rywalami i jednocześnie zaleca się do samicy. Para może spędzić w grocie nawet kilka dni zanim zostaną złożone i zapłodnione jaja. Po udanym tarle samiec przepędza samice i bierze pełną odpowiedzialność za opiekę nad potomstwem. Broni gniazdo przed drapieżnikami i wachluje ikrę płetwami, w ten sposób doprowadzając do niej świeżą i natlenioną wodę. W tym momencie część hodowców przenosi jaja do zawieszanego plastikowego inkubatora, podwieszanego na ścianie akwarium, w którym umieszcza kamień napowietrzający.

Zbrojniki zebry składają niewiele przeważnie bo ok. 7 do 15 ziaren ikry. Wylęg następuje po tygodniu a przez kolejne 2-3 dni, larwy odżywiają się ze swoich woreczków żółtkowych. Po tym czasie wymagają obfitego karmienia larwami solowca i mikro nicieniami, chętnie będą też skrobać suche tabletki ze spiruliną. Narybek jest dość żarłoczny, dlatego ważne aby pokarm był cały czas dostępny. Wzrost młodych ryb jest w warunkach akwariowych o wiele bardziej wolniejszy, niż w przypadku innych gatunków Hypancistrus. Wskazane częste usuwanie resztek niezjedzonych pokarmów i niewielkie podmiany wody.

Rodzice mogą przebywać razem z potomstwem i nie wyrządzają im żadnej krzywdy.

W razie problemów z rozrodem, można spróbować kilku (w odstępach 2 – 3 dni) większych podmian chłodniejszej (50 – 70%) wody, tym samym symulując porę deszczową, która zachęca ryby w środowisku naturalnym.