Pyszczaki hełmiaste - ryby akwariowe
Pyszczak hełmiasty (Cyphotilapia frontosa) – duże, słodkowodne ryby akwariowe z rodziny pielęgnicowatych. Ze względu na podobieństwo Cyphotilapia frontosa i C. gibberosa opis dotyczy obu gatunków, które powszechnie nazywane są pyszczakami frontosa.
Pyszczak hełmiasty - Cyphotilapia frontosa - Występowanie
Afryka. Gatunek endemiczny, występuje jedynie w północnej części jeziora Tanganika. Spotykany w dużych grupach, czasami blisko 1000 osobników, w strefie przybrzeżnej, na głębokościach 30-50 m (część źródeł podaje również głębokości ponad 100 m).
Pyszczak hełmiasty - Cyphotilapia frontosa - Charakterystyka i usposobienie
Duże ryby, w warunkach naturalnych mogą osiągać nawet 40 cm długości, w akwarium samce raczej nie przekraczają 30 cm, a samice 25 cm. Charakteryzują się masywnym, silnie wygrzbieconym ciałem, dużą głową i szerokimi ustami. Wraz z wiekiem na głowie pojawia się czołowy garb tłuszczowy, szczególnie dobrze wykształcony u dorosłych samców. Płeć młodych niemożliwa do rozróżnienia, dorosłe samce są zazwyczaj większe, mają bardziej wydłużone płetwy oraz większy garb. Ubarwienie szaro-białe lub niebiesko-szare z ciemnymi, pionowymi pasami – między 6-7 w zależności od odmiany. Poniżej oczu znajduje się niebieska połyskująca plama. Płetwy białe lub jasno niebieskie.
Odmiany barwne spotykane w południowej części jeziora zostały opisane przez Takahashi i Nakaya w 2003 r. jako oddzielny gatunek Cyphotilapia gibberosa. Mają one sześć ciemnych, pionowych pasów, zamiast siedmiu jak u C. Frontosa. Niemniej jednak jeden z wariantów C. Frontosa z północy również posiada 6 prążków. Odmiany kolorystyczne nazywane są od miejsca występowania. Najbardziej znane to Burundi Six-Stripe, Zaire Blue, Tanzanian, Kipili, Zambian blue, Samazi, Kavalla.
Towarzyskie i relatywnie spokojne ryby. W akwarium zaleca się trzymanie w grupie 1 samca i 3 samic lub w grupie złożonej z 8-12 osobników. W dużej grupie proporcja płci nie jest tak istotna jak w przypadku większości Afrykańskich pielęgnic i z powodzeniem można trzymać więcej samców. Co ciekawe najbardziej dominujący samiec w stadzie jest najbardziej nieśmiałym osobnikiem.
W odpowiednich warunkach dożywają niekiedy 25 lat.
Pyszczak hełmiasty - Cyphotilapia frontosa - Odżywianie i karmienie
W środowisku naturalnym odżywiają się małymi rybami, skorupiakami i ślimakami. W akwarium mogą być karmione wysokiej jakości pokarmami dla pielęgnic oraz żywymi i mrożonymi np. dafnią, artemią, ochotką itp. Niechętnie pobierają pokarm z tafli wody.
Pyszczak hełmiasty - Cyphotilapia frontosa - Akwarium
Pojedynczy, dorosły osobnik wymaga co najmniej 250 litrowego akwarium. Preferowane trzymanie kilku sztuk w 500 l lub większym zbiorniku. Do dekoracji można użyć skał różnych wielkości, ułożonych tak aby tworzyły jak najwięcej kryjówek, jednocześnie zachowując przestrzeń do pływania. Jako podłoże najlepiej sprawdzi się piasek, który pyszczaki hełmiaste chętnie przekopują. Dlatego też, kamienie nie mogą być położone bezpośrednio na piasku. Do imitacji grot skalnych można zastosować również donice.
Woda powinna być doskonałej jakości, wysoko natleniona o stabilnych parametrach. Ryby te są bardzo wrażliwe na zanieczyszczenia. Wymagają wydajnej filtracji i regularnych cotygodniowych podmian wody. Nie tolerują odczynu poniżej 7 pH. Nie lubią zbyt silnego prądu wody.
W odpowiednio dużych akwariach mogą być trzymane z innymi większymi, wytrzymałymi rybami. W ich towarzystwie sprawdzą się większe naskalniki (Marliera, Regana), Altolamprologusy. Mniejsze ryby do 7 cm z czasem mogą zostać zjedzone. Jako towarzystwo nie nadają się okoniokształtne Cyprichromis czy Paracyprichromis.
Pyszczak hełmiasty - Cyphotilapia frontosa - Rozmnażanie
Rozmnażają się w akwariach. Gatunek poligamiczny, samce mogą jednocześnie wycierać się z kilkoma samicami.
Rozmnażanie pyszczaków frontosa nie jest łatwe, wymaga cierpliwości i dużych nakładów finansowych. Ryby dojrzałość płciową osiągają w wieku 3-4 lat, samce mając ok 18 cm długości a samice ok 15 cm. Pierwsze tarła są zazwyczaj nieudane, młode i niedoświadczone samice połykają lub wypluwają ikrę. Niektórzy hodowcy zalecają zakup większej grupy młodych ryb (10-12) i co 6 miesięcy odławianie największych osobników jako prawdopodobnych samców. Do uzyskanej grupy dorosłych samic najlepiej dokupić samca z innego źródła. Taki zabieg ma na celu zapewnienie dobrej jakości narybku z małą ilością deformacji.
Zaleca się rozmnażanie w haremie składającym się z 1 samca i 3 lub więcej samic. Wymagane jest przy tym długie i duże, ponad 500 l akwarium. W zbiorniku powinny się znaleźć dekoracje skalne, doniczki lub rury pcv, które mogą posłużyć jako miejsce do tarła.
Sam proces rozmnożenia jest dość prosty. Samica zwraca uwagę samca, który zaprasza ją wybranego przez niego miejsca. W środowisku naturalnym ryby rozmnażają się w jaskiniach. W akwarium jest to przeważnie dołek w piasku pomiędzy skałami, gdzie samica składa jaja (ok. 50 sztuk), a samiec uwalnia mlecz. Następnie samica zbiera zapłodnione jaja do pyska i inkubuje przez 4 do 6 tygodni. Po 3-4 miesiącach jest gotowa do kolejnego tarła.
Najlepsze rezultaty uzyskuje się poprzez pobranie, świeżo zapłodnionej ikry, bezpośrednio z pyska samicy i odchowanie narybku w oddzielnym akwarium. Metoda ta wiąże się jednak z dużym stresem dla samicy oraz ryzykiem okaleczenia i nie jest jednak polecana początkującym hodowcom.
Wypuszczony przez samicę narybek jest dość duży i radzi sobie nawet w akwarium ogólnym. W odchowaniu narybku ważne są: czysta woda i jej częste podmiany oraz odpowiednie karminie. Od samego początku można podawać im larwy artemii, oczlik, plankton itp.
Ostatnio zmodyfikowano: 22 listopada 2019 r.Zaznacz i naciśnij klawisze Ctrl + Enter!
Cześć, mam akwarium o wymiarach: 180x60x60 (648l) i chcę tam mieć biotop tanganiki a przede wszystkim posiadać właśnie pyszczaki chełmiaste. I proszę o radę co bym mógł trzymać razem z nimi (tylko ryby z tanganiki)
Z góry dziękuję za odpowiedzi i pozdrawiam 🙂
Ja bym to zrobił tak:
6 Pyszczaków hełmiastych [jak będziesz mógł odróżnić płeć zostaw sobie harem 1+2 resztę oddaj/sprzedaj]
10 naskalników [dowolnych]
parka Księżniczki z Zambii [rosną większe od tych z Burundi przez co lepiej je będzie widać w tak wielkim zbiorniku]
3/4 mastacembelus ellipsfier [ciężko go dostać, ale wyróżnia się na tle ryb z tanganiki i miło na niego popatrzeć]
A nie lepiej np. (jak uda mi się rozróżnić płeć) herem 1+4/5???
Wziąłem pod uwagę to że ci się nie uda tej płci rozróżnić, jeśli ci się uda to myślę że możesz 1+3 zrobić
Rybka piękna. Choć trzeba zapewnić odpowiednio duży zbiornik to gorąco polecam. Hoduje afrykańskie pielęgnice(J. Wiktorii, Tanganika i Malawi) od kilku lat i jest to ryba godna uwagi i poświęconego czasu. Jest przede wszystkim łagodna i spokojna. Aż miło zatopić w niej wzrok, i jak to jest bywa w moim przypadku , oderwać się od ciągłego szaleństwa pyszczaków Malawijskich?
Hmm…..Bardzo ta rybka mi się podoba i czy mógłbym wpuścić 8 takich rybek do akwa. 2900l z pyszczakiem plamistym 6szt. pielęgnicą diamentową parka. naskalnikiem regana 2 parki. pielęgnicą managuńską parka. pielęgnicą wielobarwną parka. pyszczakiem moorii 4szt. pyszczakiem nóż 5szt. pyszczakiem wspaniałym 6szt. i długonosem ognistym 2szt.????
Ciekawa zupa rybna u Pana. Mam nadzieję, że to pytanie jest na żarty, chociaż ryby z takiego połączenia biotopow na pewno nie cieszą się. Radze zapoznać się najpierw z charakterystyką poszczególnych gatunków , bo jedyne co Pan im robi to wielka krzywda.
Rybkę polecam gdyż jest bardzo majestatyczna. Krążą opinię że jest to spokojna rybka lecz jak to bywa moje takie nie są a w szczególności samiec dominujący. Odchowałem od malucha kilka sztuk, w drodze eliminacji odpadły w walkach samce, ale żeby nie było aż tak kolorowo po pierwszych tarłach poległy również samice. Wielokrotnie próbowałem dokupić i wprowadzić nowe osobniki lecz z marnym skutkiem. Młode osobniki posłużyły za posiłek a dorosłe ucierpiały w walkach. Rezultat jest taki że po wydaniu ponad 1000 zł na odnowienie stadka obecnie mam samca 25 cm lokalnego terrorystę, drugiego samca ok. 17 cm regularnie obijanego(prawie bez płetwy ogonowej) gdyż próbuje powoływać po zbiorniku(żyje bo na czas wraca do kryjówki gdzie Dominator nie wpłynie za nim z racji gabarytów), jest jeszcze samica ok 15 cm, która siedzi w grocie z wąskimi wejściami i wypływa w ekspresowym tempie na posiłek i wraca ścigana przez owego terrorystę. Jest również podrostek 7cm który się dobrze chował w grotach i teraz oficjalnie pływa po zbiorniku. Rybki polecam jeśli macie kase i cierpliwość aczkolwiek problemem moim jest temperament mojego samca dominującego psychopata w zbiorniku.:) pozdrawiam
Na patelnię z nim????