Bocja tygrysia

Bocje tygrysie - ryby akwariowe

Bocja tygrysia (Syncrossus helodes) – duża, ciekawie ubarwiona i dość agresywna ryba akwariowa z rodziny Bocjowatych.

Bocja tygrysia - Syncrossus helodes - Występowanie

Azja. Gatunek występuje w rzece Mekong w Laosie, Cambodii, południowym Wietnamie i Tajlandii oraz w rzekach Menam (taj. Chao Phraya) i Maeklong w środkowej i zachodniej Tajlandii. Zamieszkuje płynące wody różnej wielkości, od małych strumieni po główne kanały rzeczne, a w czasie pory deszczowej migruje na tereny zalewowe w celu rozmnażania. W związku z tym spotykany w różnorodnych środowiskach wodnych.

Bocja tygrysia - Syncrossus helodes - Charakterystyka i usposobienie

Osiąga do 30 cm długości. Ciało typowe dla bocji, długie, cylindryczne, z płaskim brzuchem i łukowatym grzbietem, pokryte drobnymi łuskami. Głowa długa, z otworem gębowym w położeniu dolnym, z grubymi, mięsistymi wargami i trzema parami wąsików. Ogon rozwidlony i mocno wcięty. Grzbiet i boki są zielonkawo-brązowe z 10-12 pionowymi, żółtymi pasami, które często biegną do linii bocznej, a pod nią mają szereg wymieszanych ciemnych, owalnych plamek. Powierzchnia brzuszna jest jasna, zazwyczaj biała. Niestety ich piękne, intensywne ubarwienie wraz z wiekiem staje się coraz mniej widoczne.

Gatunek bywa mylony z innym podobnym S. hymenophysa. Ryby można jednak łatwo rozróżnić po kierunku ułożenia pasów na ciele, u S. hymenophysa jest 12-14 pasów, które są obrzeżone niebieskim kolorem i przechylone w prawo. S. helodes ma ich 10-12, przechylonych w lewo i bez niebieskiej obwódki, nie posiada też ciemnej plamy na płetwie grzbietowej.

Pod oczami, pod skórą mają ukryte ostre kolce, które pokazują w sytuacji zagrożenia lub w stresie. W przypadku Syncrossus nie są one jednak tak mocno zakrzywione do tyłu jak u pokrewnych gatunków z rodziny Botiidae. Należy zachować szczególną ostrożność przy wyławianiu ryb z wody, najlepiej do tego celu używać siatki z dużymi oczkami.

Płeć trudna do rozróżnienia. Dorosłe samice mają prawdopodobnie bardziej zaokrąglony brzuch i rosną większe.

Prowadzą przydenny, nocny tryb życia, swoją aktywność zaczynają wieczorem, jednak po aklimatyzacji bywają aktywne także za dnia. Uchodzą za najbardziej agresywne z pośród rodzaju Syncrossus, zarówno w stosunku przedstawicieli swojego gatunku jak i innych. W siedliskach naturalnych żyją w dużych grupach, w których panują złożone hierarchie, dlatego też w akwarium zaleca się trzymanie min. 5 osobników, preferowane 10 i więcej.

W czasie walk o dominacje, do których dochodzi często np. po powiększeniu grupy czy po zmianie otoczenia, u walczących ryb widoczna jest prawie całkowita utrata barw i wzorów. Czasami walki pojawiają się w obrębie ustalonej już wcześniej grupy np. aby poprawić w niej swój status.

Co ciekawe, niektóre obserwacje sugerują, że charakter dominującego osobnika, wydaje się mieć wpływ na resztę stada, ale trzeba zaznaczyć, że badania na temat zachowań bocji praktycznie nie istnieją. Z pewnością jednak ryby te pokazują pewnego stopnia osobowość, niektóre okazy cechuje np. większa od innych agresja czy odwaga. Osobnikiem alfa zostaje przeważnie największa z grupy, często samica.

Bocje niekiedy wydają z siebie klikające dźwięki, co jest prawdopodobnie pewnego rodzajem komunikacji np. w przypadku ekscytacji, zagrożenia czy ustanawiania hierarchii. Dźwięki mogą się nasilać wraz ze wzrostem emocji. Możliwe, że powstają przez pocieranie zębów gardłowych lub przy pomocy kolców znajdujących się pod oczami.

Często też wypoczywają w dziwnych pozycjach, układając się pod różnymi kątami, a nawet na grzbiecie i jest to w ich przypadku zachowanie całkowicie normalne.

Bocja tygrysia - Syncrossus helodes - Odżywianie i karmienie

Przede wszystkim mięsożerne, ale odżywiają się też pokarmami roślinnymi, niestety dla akwarystów, nie pogardzą roślinami o miękkich listkach. Ich podstawowa dieta obejmuje mięczaki wodne, owady, robaki i inne bezkręgowce. W akwarium nie są wybredne, ale muszą otrzymywać urozmaicone posiłki. Na co dzień można podawać im dobrej jakości suche pokarmy, dodatkowo oferując żywe i mrożone np. dafnie, tubifex, artemie, ochotkę, kryl, lasonogi, cyklop oraz świeże owoce i warzywa np. ogórek, melon, banan, brukselka, dynia, kapusta, sałata, groszek, blanszowany szpinak czy cukinia. Wartościowym, wysokobiałkowym posiłkiem może być również, sparzona, siekana dżdżownica, ale nie powinna być podawana zbyt często. Chętnie zjadają też ślimaki, wysysając ich ciało z muszli – czasem można je zaobserwować pływające ze skorupką w pysku. O ten przysmak będą nawet rywalizowały między sobą, ale nigdy nie powinny być kupowane jako metoda walki z nimi.

Bocja tygrysia - Syncrossus helodes - Akwarium

Dla grupy dorosłych bocji tygrysich niezbędne będzie akwarium o długości min. 180 cm, z miękkim piaszczystym podłożem, drobnej gradacji, które chętnie przeczesują swoimi delikatnymi wąsikami. Do dekoracji można użyć większych gładkich kamieni, małych kamyczków (otoczaków), drewna i korzeni. Bocje preferują słabo oświetlone akwaria, w których można umieścić bardziej wytrzymałe i mniej wymagające rośliny takie jak Mikrozoria, Anubiasy czy mchy. Jeżeli nie zależy nam na naturalnym charakterze akwarium, to możemy umieścić też doniczki czy rury PCV, w których ryby chętnie będą się chowały. W przypadku tego gatunku zaleca się aby na każdego osobnika przypadały 2-3 kryjówki, co powinno ograniczyć ich agresję i walki o terytorium.

Bocje lubią dokładanie badać swoje otoczenie, niestety przez to chętnie wciskają się we wszelkie szczeliny, dziury i inne trudno dostępne miejsca. Konstrukcje z dekoracji nie powinny mieć ostrych krawędzi i należy unikać pozostawiania między nimi zbyt małych przestrzeni, w których ryby mogłyby utknąć czy zostać uwięzione. Akwarium powinno być przykryte, gdyż wystraszone potrafią wyskakiwać ponad powierzchnie wody.

Lubią dobrze natlenioną wodę, z dość silnym przepływem. Wymagają dbałości o jakość wody, są wrażliwe na wyższe stężenia azotanów i innych zanieczyszczeń. Nigdy nie powinny być wprowadzane do świeżo założonego, nieustabilizowanego akwarium. Zaleca się regularne cotygodniowe podmiany wody ok. 30%-50%.

Wykazują agresję w kierunku swojego jak i innych gatunków, nie powinny być trzymane z dużo mniejszymi, spokojnymi rybami. Mogą podskubywać ryby wolno pływające lub/z długimi płetwami np. pielęgnicowate, bojowniki czy gupiki. Bardziej odpowiednim towarzystwem wydają się większe pływające w toni karpiowate np. z rodzaju Barilius (B. ardens), Luciosoma ( L. trinema), Balantiocheilos (B. melanopterus – Brzanka rekinia), Barbonymus (B. schwanenfeldii – Brzanka Schwanenfelda). Jeżeli chodzi o gatunki denne to powinny sprawdzić się te z rodzaju Cobitis (C. elongata – Koza wielka), Nemacheilus, Epalzeorhynchos (E. bicolor – Grubowarg dwubarwny), Crossocheilus (C. oblongus – grubowarg syjamski), Garra (G. rufa) i wiele sumokształtnych.

Bocja tygrysia - Syncrossus helodes - Rozmnażanie

W akwarium nie odnotowano rozmnożenia tego gatunku. Ryby sprzedawane w sklepach pochodzą z farm hodowlanych z Azji i Europy, gdzie rozmnażane są przy użyciu specjalnych hormonów. W środowisku naturalnym w celu odbycia tarła sezonowo migrują w górę rzek.